Jestem pewny siebie, wierzę w swoje umiejętności i znam swoją wartość –
czy możesz tak o sobie powiedzieć? A może masz wątpliwości?
Przeglądając artykuły internetowe odniosłam wrażenie, że jest to często opisywany temat. Jako terapeuta spotykam się z nim dość często w gabinecie, a uprawiając sport jeszcze częściej.
Zmaganie się z brakiem pewności siebie jest częstym powodem trudności życiowych, np. takich jak problemy z akceptacją samego siebie, ciągłym poszukiwaniem niedoścignionego ideału, zadawalaniem innych i spełnianiem ich oczekiwań wbrew sobie, kłopotach w relacjach z innymi ludźmi, tworzeniu związków, tkwieniu w niezadowalającej pracy, lękach w sporcie, miotaniem się, że wciąż muszę być jakiś, kimś, czemu po prostu nie mogę być sobą?
Jak się objawia brak pewności siebie?
Możemy go usłyszeć w naszych myślach: „nie dam rady”, „nie poradzę sobie”, „to dla mnie za trudne”. Objawia się w zachowaniach kiedy rezygnujemy z marzeń, tkwimy w destrukcyjnych relacjach, nie wykorzystujemy własnego potencjału, a w sferze uczuć pojawia się lęk, wstyd, poczucie winy, złość, smutek, czy bezsilność.
Zastanawiacie się skąd się bierze poczucie pewności? Dlaczego jedni ją mają a inni nie?
Sprawa jest dość złożona:). To przede wszystkim nasz wewnętrzny obraz nas samych, który namalowaliśmy w relacji z opiekunami, najczęściej rodzicami, widzimy się tak jak oni widzieli nas. Najgorsze w budowaniu pewności siebie jest, „gdy rodzice swoją miłość i akceptację uzależniają od tego jak bardzo dziecko zachowuje się w zgodzie z ich oczekiwaniami. Są bardziej mili, życzliwi, gdy dziecko niejako zapracuje sobie na to swoim zachowaniem. Choć wydaje się to najprostszym sposobem wychowywania dzieci, postawa, w której dziecko musi zasłużyć na pozytywne uczucia i troskę rodzica, nie jest korzystna. Zmniejsza ona poczucie bezpieczeństwa u dziecka i utrudnia mu tworzenie zdrowej samoakceptacji, która powinna być coraz bardziej niezależna od zachowania ludzi z zewnątrz. Najzdrowsza jest miłość rodziców zupełnie za darmo”, wtedy można się rozwijać, ryzykować, podejmować wyzwania, uczyć na własnych błędach i wzmacniać. Większość rodziców nie robi tego świadomie, po prostu wydaje im się, że tak jest ok. Na szczęście nie jesteśmy zupełnie skazani na dziecięce doświadczenia. Jako dorośli, świadomi, możemy podejmować działania by poczuć się pewniej.
„Pewność siebie” nie jest wrodzona, jest kształtowana, jest umiejętnością i można ją wypracować.
„Pewność siebie” w sporcie
To przede wszystkim zaufanie do własnych umiejętności i przekonanie, że jestem wystarczająco dobry, by osiągnąć wymarzony cel.
Objawia się tym, że jesteś w stanie go uprawiać najlepiej jak możesz, na maksimum swoich możliwości. Jeśli brakuje wiary w siebie, to chociaż będziesz posiadać duże umiejętności, moc i wytrzymałość, ale w to nie wierzysz, to nie będziesz osiągać wyników na takim poziomie na jaki cię stać! Oczywiście „pewność siebie” to nie poczucie oczywistości, że się wygra każde zawody, lecz że się będzie walczyć o wynik na maksimum własnych umiejętności.
Sukcesy rodzą się z „pewności siebie”
Nie da się przejśc z 0% pewności siebie na 100% jednym krokiem. Jak to wygląda?
Jeżeli ocenisz swoją „pewność siebie” na np. 40%, po czym dzięki pracy nad sobą (np. trening mentalny, terapia, trening pozytywnego myślenia,…) i rzetelnemu treningowi fizycznemu, zaczniesz osiągać lepsze wyniki, twoja wiara skoczy na 60%, to zaś motywuje do dalszych treningów, a co za tym idzie, robienia coraz trudniejszych rzeczy, wtedy wiara w siebie skacze na 80%, itd… to oznacza, że warto podjąć trudną czasem drogę przez sezon treningowy i wytrwale robić swoje, nie poddawać się, bo wówczas budujemy sprawne ciało i dobrą bazę psychiczną.
Jak kształtować wiarę w siebie?
- PRZYGOTOWANIE!!! – dobre przygotowanie treningowe to fundamenty przekonania o własnej skuteczności, przygotowanie obejmuje wytrenowanie ciała oraz umiejętności psychologicznych, jak np. umiejętność relaksu przez świadome rozluźnianie mięśni, czy zresetowanie umysłu od negatywnych myśli – jeśli będziesz przekonany o tym, że wypracowałeś te umiejętności, to będziesz mieć zaufanie, że sobie poradzisz
- UMIEJĘTNOŚCI MENTALNE WZMACNIAJĄCE WIARĘ W SIEBIE: wyznaczenie celów budujących motywację, pozytywny dialog wewnętrzny, kontrola pobudzenia, by przeciwdziałać lękom, używanie wskazówek do osiągania koncentracji uwagi, panowanie nad emocjami, by zachować spokój w sytuacji stresu
- TRUDNOŚCI I PRZECIWNOŚCI LOSU WZMACNIAJĄ WIARĘ: łatwo czuć się pewnie, gdy wszystko idzie dobrze, inaczej gdy musimy stawić czoła trudnej sytuacji, poza strefą komfortu, warto podejmować takie wyzwania, bo to ujawnia nasze mocne strony w niełatwych warunkach
- SUKCES – potwierdza przekonanie o własnych umiejętnościach, nagradza wysiłek, warto zbierać nawet małe drobinki złota, bo z nich składa się duża bryła złota – jak pisałam wyznaczać nawet drobne, małe cele na każdy trening i dążyć do ich osiągnięcia
- POSTAWA CIAŁA: wyprostowana, „głowa do góry”, klata do przodu (zróbcie sobie eksperyment – idźcie ze spuszczoną głową, skulonymi ramionami i wzrokiem wbitym w podłogę i spróbujcie mówić do siebie – jestem świetny, silny, itp.. zaczniecie się śmiać, bo ciało nie będzie współgrać z umysłem)
- POZYTYWNA MOWA WEWNĘTRZNA: „dzisiaj dam z siebie wszystko”, „będę trenować najlepiej jak potrafię”, nagradzaj się za sukcesy: „świetnie mi poszło
TO BARDZO WAŻNE! Rozwój neuronauki doprowadził do tego, że coraz lepiej rozumiemy jak funkcjonuje nasz mózg. Okazuje się, że negatywne myślenie ma ogromną siłę i ma źródła w potrzebie przetrwania w zagrażającym świecie naszych praprzodków – i potrzeba 5 pozytywnych doświadczeń, by zrównoważyć 1 negatywne! Dlatego warto podjąć strategię osłabiania negatywnych myśli – gdy się pojawiają mówisz STOP i zastępujesz je pozytywnymi, np. wspinając się zamiast mówić „w życiu nie utrzymam tej krawądki” – mówisz „ok, dziś nie mam mocy, ale jak wzmocnię palce, to następnym razem będzie lepiej”.
Wypisz wszystkie swoje mocne cechy jako sportowca, co wychodzi Ci najlepiej i powieś kartkę w miejscu gdzie często spoglądasz!
Powodzenia!
Autorka:Magdalena Sokół
Inspiracje:
„Dziecko z bliska. Zbuduj szczęśliwą relację” Agnieszka Stein
„Terapia wewnętrznego dziecka” Paweł Karpowicz
„Psychologia dla sportowców” C.I.Karageorghis. P.C. Terry
